PowerShift, hộp số ly hợp kép có tác dụng, vai trò như thế nào ?

Về nguyên tắc hoạt động, có thể coi PowerShift hay PDK là hai bộ số sàn, gồm ly hợp, các bánh răng nhưng không có chân côn hay biến mô. Ford sử dụng ly hợp khô còn một số hãng sử dụng ly hợp ướt. Hai ly hợp khô điều khiển điện tử, mỗi chiếc đảm nhiệm một dãy số.

Ly hợp thứ nhất điều khiển các dãy số 1-3-5. Ly hợp còn lại điều khiển dãy 2-4-6. Khi người lái chuyển về chế độ D, PowerShift ở số 1, ly hợp dãy lẻ được kích hoạt. Ly hợp dãy chẵn nhả nhưng bánh răng số 2 đã sẵn sàng.

Khi đạp ga, tốc độ và vòng tua máy tăng lên. Máy tính tính toán và đến thời điểm phù hợp, ly hợp dãy lẻ nhả. Ly hợp dãy chẵn kích hoạt. Xe lên số 2. Tuần tự như vậy, xe sẽ ở các cấp số phù hợp với tốc độ. Nhả chân ga giảm tốc, máy tính cũng sẽ tính toán về cấp thích hợp để khi nhấn ga trở lại, xe ở trạng thái tăng tốc tốt nhất.

Nhờ đó, việc chuyển số hoàn toàn do hệ thống điện tử điều khiển đóng-nhả hai ly hợp. Thời gian chuyển số nhanh hơn. Đồng nghĩa với việc quá trình tăng tốc êm, không bị trễ như số tự động AT (dùng biến mô) thông thường.

Ford không công bố các số liệu về thời gian chuyển số. Nhưng trên chiếc Fiesta động cơ 1.6, PowerShift tăng tốc khá êm, không bị chùng xuống dù động cơ thuộc loại nhỏ. Nhược điểm của DCT là chương trình điều khiển phải thật chính xác, khi hỏng cũng khó sửa chữa hơn.

Ngoài sự linh hoạt, nhanh nhạy, PowerShift có những tính năng khác hỗ trợ khác. Một trong số đó là "Neutral Coast Down", nhả ly hợp khi phanh, động cơ "cắt" khỏi hộp số. Máy tính sẽ tính toán số nào đó phù hợp khi người lái đạp ga trở lại. Nếu không có chức năng này, xe sẽ giảm theo tuần tự (chẳng hạn 6-5-4-3-2-1), gây tốn nhiên liệu và không cần thiết.

Tiếp theo là chế độ "Creep- bò trườn", mô phỏng tình huống đi xe tốc độ thấp trên số tự động thông thường. Ở Việt Nam, trạng thái này rất phổ biến, nhất là khi đi vào chỗ tắc. Xe nhích từng chút và thường xuyên phải phanh. Ly hợp thường xuyên đóng sẽ gây mòn. Vì thế, máy tính cài số hợp lý để kéo xe đi với vận tốc đủ lớn, sau đó nhả ly hợp để chạy theo đà.

Bộ ly hợp trên PowerShift là loại khô, do đó không cần bơm dầu, chất lỏng, biến tốc thủy lực, chất lỏng hay máy làm mát bên ngoài. Hộp số bịt kín và nhẹ hơn loại AT thông thường khoảng 13 kg.

Để hỗ trợ hộp số không bị mòn côn khi khởi động trên dốc, Fiesta trang bị thêm hệ thống hỗ trợ leo dốc HLA (Hill Launch Assist). Đặc tính này duy trì đủ áp lực phanh trong 3 giây để tài xế chuyển từ chân phanh sang chân ga. HLA hoạt động theo trình tự ngược lại khi muốn lùi trên đường dốc.

Nhắc đến Ford Fiesta, mọi người nghĩ ngay đến mẫu xe lí tưởng về hiệu quả sử dụng nhiên liệu, xin ông cho biết những tính năng nào của xe đã tạo nên điều đó, bắt đầu từ động cơ xe?

 Đó hoàn toàn nhờ vào công nghệ Ti-VCT và động cơ 1.6L rất hiệu quả. Với việc tạo ra công suất tối đa từ một lượng nhiên liệu tối thiểu, công nghệ này giúp giảm lượng khí thải và tiết kiệm nhiên liệu. Ti-VCT là viết tắt của Twin Independent Variable Cam Timing – Hệ thống trục cam đôi với công nghệ biến thiên thời gian mở van kép. Bằng khả năng điều chỉnh thời điểm hoạt động của cam nạp và cam xả, xe có thể tối ưu công suất động cơ, bao gồm cả việc đạt được công suất hợp lý ở các tốc độ vòng tua thấp. Ngoài ra, công nghệ hộp số PowerShift 6 cấp, tự động, ly hợp kép cũng là yếu tố chủ chốt giúp tiết kiệm nhiên liệu cho xe.

Xin ông trình bày rõ hơn về vai trò của Hộp số PowerShift trong việc hạn chế mức tiêu thụ nhiên liệu?

Hộp số PowerShift ly hợp kép về cơ bản là sự kết hợp hai hộp số cơ khí vào làm một – mà ở xe Fiesta, nó được thiết kế với sáu cấp số và hai lá côn khô. Trên phương diện tiết kiệm nhiên liệu, hộp số PowerShift không sử dụng biến mô nên sẽ không bị mất năng lượng tại biến mô như các hộp số tự động truyền thống. Đây là điểm chính giúp tiết kiệm nhiên liệu. Đồng thời, hộp số này sử dụng hệ thống ly hợp khô thay vì hệ thống ly hợp ướt nên giúp giảm tiêu hao nhiên liệu do ít mất mát năng lượng tại các bề mặt ma sát khô. Không có hệ thống thủy lực nên không có mất mát năng lượng tại bơm thủy lực. Không có hệ thống thủy lực tức là giảm trọng lượng hộp số, PowerShift chỉ nặng 73kg, giảm trọng lượng tức là giảm tiêu hao nhiên liệu.

Công nghệ ly hợp kép còn mang lại nhiều lợi ích khác. Sự khác biệt lớn nhất giữa hộp số PowerShift so với phần lớn các hộp số tự động truyền thống hiện nay chính là độ nhạy. Hộp số của Fiesta có sáu cấp trong khi các hộp số của các xe trong cùng phân khúc này chỉ có bốn hoặc năm cấp số. Có sáu cấp số nghĩa là Fiesta thực sự nhạy bén hơn và động cơ luôn vận hành trong khoảng vòng tua máy tối ưu nhất.

Hộp số này cũng không cần bảo dưỡng trong suốt thời gian sử dụng. Các lá côn có thiết kế đảm bảo độ bền tiêu chuẩn của xe Ford.

Có thể nói, hộp số PowerShift mang lại mọi lợi ích của hộp số cơ khí như ít phải bảo trì, và tăng mức tiết kiệm nhiên liệu. Theo NEDC – Hiệp hội đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu của xe hơi tại châu Âu - lượng tiêu thụ nhiên liệu nhờ áp dụng công nghệ hộp số PowerShift tự động sáu cấp ly hợp kép đúng bằng lượng tiêu thụ của xe dùng hộp số cơ khí. Ở phần lớn những dòng xe của đối thủ cạnh tranh, các xe sử dụng hộp số tự động luôn có lượng tiêu hao nhiên liệu cao hơn so với xe dùng hộp số cơ khí. Nhưng riêng với Ford Fiesta, mức tiêu thụ nhiên liệu của 2 loại hộp số là tương đương nhau.

Hộp số PowerShift mang lại mọi lợi ích của hộp số cơ khí như ít phải bảo trì, và tăng mức tiết kiệm nhiên liệu.

 Còn thêm những lợi ích nào từ hộp số PowerShift so với những hộp số thông thường khác?

 Hộp số PowerShift tự động sáu cấp ly hợp kép của Fiesta còn có thêm một tính năng ưu việt mà chúng tôi gọi là “ chế độ không tải”. Khi bạn dừng xe ở đèn đỏ bằng cách đạp phanh và cần số vẫn ở chế độ “D” ( tức "lái"- “Drive”), bộ ly hợp sẽ ngắt hoàn toàn. Điều này khác hẳn với hộp số tự động thông thường sử dụng biến mô nên vẫn còn một lực tác động lên hệ thống lái ở chế độ “ D”. Với công nghệ PowerShift, ly hợp được nhả hoàn toàn mỗi lần xe dừng lại, nhờ đó xe tiết kiệm nhiên liệu hơn.

 Điều gì khiến xe Fiesta có tính năng lái ưu việt và khả năng vận hành êm ái hơn so với các dòng xe khác trong cùng phân khúc?

 Nhìn tổng thể về tính năng lái, khả năng vận hành và độ chống rung ồn, Fiesta thực sự vượt trội các đối thủ của mình. Làm nên sự khác biệt phải kể đến khả năng nền tảng của xe và cùng với nó là sự trau chuốt và chú ý đến từng chi tiết của các kỹ sư tại Ford.  Tính năng lái ưu việt luôn là bản sắc mà thương hiệu Ford được công nhận.

Cấu trúc khung xe Fiesta rắn chắc cho phép xe vận hành ổn định, đồng thời tạo sự thoái mái khi lái và hạn chế tối đa độ ồn đường. Ở các nước Đông Nam Á, chúng tôi giới thiệu 2 mẫu xe: Fiesta Trends, và Fiesta Sport. Mẫu Sport có cơ chế lái và điều khiển chắc chắn hơn. Hệ thống lái của mẫu Sport này cũng vượt hẳn về độ nhạy bén. Đối với mẫu Trend và Style, chúng tôi tập chung vào sự êm ái khi vận hành và giảm thiểu độ ồn đường. Tùy vào sở thích và nhu cầu, khách hàng có thể lựa chọn mẫu xe phù hợp cho mình

 Có cải tiến mới nào ở hệ thống lái của xe Fiesta?

 Xe Fiesta sử dụng hệ thống lái EPAS – Hệ thống trợ lực lái điện. Đây cũng là mẫu xe đầu tiên của Ford áp dụng công nghệ này. Trước đây, hệ thống trợ lực lái hoạt động trên nguyên tắc thủy lực. Những năm trở lại đây, khi hệ thống trợ lực hoàn toàn bằng điện bắt đầu xuất hiện ở thị trường, chúng tôi đã thử nghiệm xem thế nào một vài năm trước nhưng thấy rằng cảm giác lái không tự nhiên lắm. Với Fiesta, tôi tự tin khẳng định rằng, hệ thống trợ lực lái điện EPAS là hệ thống đầu tiên cho cảm giác lái thật tự nhiên.

 Cảm giác lái tự nhiên mà tôi đề cập đến tại Ford chúng tôi đinh nghĩa là "DNA lái". Một hệ thống lái có được DNA của Ford nghĩa là phải có phản xạ lái chính xác và ngay ngắn. Trước đây với hệ thống trợ lực lái bằng thủy lực, chúng tôi đã đạt được điều đó – giờ đây với hệ thống EPAS trợ lực điện Fiesta cũng có DNA đó. Để đạt được điều này, các kỹ sư của chúng tôi đã mất rất nhiều thời gian để hiệu chỉnh và tối ưu hóa hệ thống. Với EPAS, việc đỗ xe sẽ rất nhẹ nhàng, trong khi lái ở đường trường lại có cảm giác đầm, chắc chắn và xe càng đi nhanh thì cảm giác lái càng nhạy. Mức hỗ trợ lực lái tăng dần cùng với tốc độ xe.

 Một lợi ích đáng kể khác của hệ thống trợ lực lái điện EPAS chính là khả năng tiết kiệm nhiên liệu nhờ vào việc loại bỏ quá trình bơm thủy lực. Những hệ thống thông thường cần có bơm trợ lực lái để duy trì hoạt động, thậm chí là khi lái xe trên đường thẳng. Fiesta không cần điều đó. Hệ thống trợ lực lái điện EPAS khiến xe chỉ tiêu hao nhiên liệu khi vào cua, nhờ vậy mà nhiên liệu được tiết kiệm tối đa.